ජීවී දේහයක් අඩංගු වන නිශ්චිත වූ කෘත්‍ය ඉටු කිරීම සඳහා සැකසුණු පොදු සම්භවයක් සහිත සෛල සමූහයක් පටකයක් ලෙස හැඳින්වේ.
පටක මූලික වශයෙන් සත්ව පටක හා ශාක වටක ලෙස වර්ග කළ හැක.
සත්ව පටක
සත්ත්ව දේහ සැලකූවිට එය පටක වර්ග 4කින් සමන්විත වේ.
1)අපිච්චද පටක
2)සම්බන්ධක පටක
3)පේශි පටක
4)ස්නායු පටක
අපිච්ඡද පටකය
සත්ත්ව දේහය තුළ පවතින විවිධ නිදහස් පෘෂ්ඨයක් ආස්තරණය පටක අපිච්ඡද පටකය නම් වේ.
අපිච්ඡද පටක වල මූලික ලක්ෂණ
- විවිධ නිදහස් පෘෂ්ඨ ආස්තරණය කිරීම
- පාදස්ථ පටලය නැමැති කොලජන් තන්තු වලින් යුත් කෙඳි ම ය පටලයක් මත සෛල සකස් වී තිබේ
- සෛල ස්තර වශයෙන් පිළියෙල වී තිබේ.
- පටක තුලට රුධිර සැපයුමක් නැත.
- ස්නායු සැපයුමක් ඇත.
- පටක තුළ රුධිර සැපයුමක් නොමැති නිසා පාදස්ථ පටලයෙන් පෝෂණය වේ.
අපිච්ඡද පටක ට ද නැවත ප්‍රධාන වර්ග දෙකකට වෙන් කළ හැකිය. ඒවා නම් සරල අපිච්ඡද පටක හා සංයුක්ත අපිච්චද පටකයි.
පාදස්ථ පටලය මත තනි සෛල ස්තරයක් පමණක් පවතින පටක සරල අපිච්ඡද පටක වේ. සල්ලි ස්තර ස්ථර කිහිපයකින් තැන්හි ඇති අපිච්ඡද පටක සංයුක්ත අපිච්ඡද පටක වේ.
අපිච්චද පටකයේ අඩංගු සෛල වල හැඩය හා සල්ලිත් පෙර සංඛ්‍යාව අනුව අපිච්ඡද පටක වර්ග කරයි.ඒවා නම් සරල ශල්කමය, සරල ස්තම්භ, සරල ඝනාකාර, ව්‍යාජ ස්ථරීභූත.
අපිච්ඡද පටක වල කාර්‍යන්
1)පෘෂ්ඨ ආස්තරණය කිරීම.
දේහය බාහිර හා අභ්‍යන්තර පෘෂ්ඨ ආස්තරණය කිරීම මගින් පීඩනය ඝර්ෂණය හා ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් ආදියෙන් අභ්‍යන්තර පටක ආරක්ෂා කරයි .උදාහරණ රුධිර කේෂනාලිකා බිත්ති, ආමාංශය , සමේ අපි චර්මය ,හෘදයේ කුටීර ආස්තරණය
2) අවශෝෂක කෘත්‍ය ඉටුකිරීම
ආහාර මාර්ගය වූ අපිච්ඡද පටක මගින් ජීර්ණ පල අවශෝෂණය කරයි.උදාහරණ ආමාශය කුඩා අන්ත්‍රය , මහා අන්ත්‍රය යන වල ඇතුලු ආස්තරණය වන සරල ස්තම්භ ක අපිච්ඡදය ආහාර ජීරණ පල අවශෝෂණයට උපකාරී වේ.
3)උත්තේජ ප්‍රතිග්‍රහණය
සමහර අපිච්ඡද පටක මගින් උත්තේජ ප්‍රතිග්‍රහණය කරයි.
උදාහරණ දිවේ, නාසය පිහිටන අපිච්ඡද පටක.
4)ස්‍රාවී කෘත්‍ය කිරීම .
සමහර අපිච්ඡද පටක මගින් ශ්ලේෂ්මලය ශ්‍රාවය කරයි.
උදාහරණ ස්වසන පද්ධතියේ ශ්වාසනාළ ආස්තරණය කරන අපිච්ඡද සෛල
5) පෙරීමේ කෘත්‍ය ඉටු කිරීම.
රුධිරය පෙරීම සිදු කරයි.
බ්‍රෝමන් ප්‍රාවරය ඇති අපිච්ඡද පටක මගින්
සම්බන්ධක පටක
දේහයේ පවතින විවිධ අවයව හෝ ව්‍යුහයන් අතර සම්බන්ධතාවයක් ඇති කරනු ලබන පටක සම්බන්දක පටක වේ.
සම්බන්ධක පටක වල මූලික ලක්ෂණ
දේහය පවතින විවිධ ව්‍යුහයන් අතර සම්බන්ධතාවයක් ඇති කරයි.
විශාල පූරකයක් හා එහි පැතිරී පවතින සෛල වලින් හා තන්තු වලින් සමන්විත වේ .
විවිධ සෛල වර්ග පිහිටයි.
එම සෛල මඟින් මගින් පූරකය ශ්‍රාවය කරයි.
බොහෝ සම්බන්ධක පටක වලට රුධිර සැපයුමක් සැපයුම හා ස්නායු සැපයුමක් ඇත.
උදාහරණ - රුධිර පටකය, අස්ථි පටකය, කාටිලේජ පටකය, අරියල පටකය
සම්බන්ධක පටක වල කෘත්‍ය
1)දේහයෙන් විවිධ අවයව හා පටක අතර සම්බන්ධතාවයක් පවත්වා ගැනීම.
2)සන්ධාරණය ක් සැපයීම.
අස්ථි පටකය මගින් සන්ධාරණය සපයයි.
රුධිර පටකය ලක්ෂණ
රුධිරය විශේෂිත සම්බන්ධක පටකය කි.
අනෙකුත් පටක වලට වඩා රුධිර පටකය දැන් වන විශේෂිත ලක්ෂණ වනුයේ,
සෛල වලින් පූරකය (රුධිර ප්ලාස්මාව) ශ්‍රාවය නොවීම.
පූරකය තන්තු නොතිබීම. තන්තු රුධිරයේ කැටි ගැසෙන අවස්ථාවේ පමණක් පූරකය පවතී.
පූරකය ද්‍රව පූරකයක් වීම.
රුධිර පටකය ලක්ෂණ
රුධිර පටකය කොටස් දෙකකි. ඒවා නම් රුධිර ප්ලාස්මාව හා රුධිර සෛල
රතු රුධිරානු, සුදු රුධිරානු, රුධිර පට්ටිකා සෛල ප්ලාස්මය තුළ අවලම්භනය වී පවතී.
රුධිර පටකයේ සැම විටම තන්තු නොතිබෙන අතර රුධිර කැටි ගැසෙන අවස්ථාවල පමණක් තන්තු දක්නට ලැබේ.
